VVD, D66 i JA21 coraz bliżej siebie

VVD, D66 i JA21 zaczynają się zbliżać do siebie pod względem liczby mandatów – wynika z nowego sondażu Ipsos I&O. Trzy partie liberalne notują obecnie zbliżone poparcie: VVD spada do 14 mandatów (obecnie ma 24 w parlamencie), socjalliberalna D66 rośnie do 13 (obecnie 9), a konserwatywno-liberalna JA21 uzyskuje 12 mandatów. Partia Joosta Eerdmansa, dotąd jedynego posła JA21, szybko zyskuje poparcie – od początku września zdobyła kolejne 3 mandaty.

Zwraca uwagę fakt, że NSC po raz pierwszy notuje zero mandatów i może całkowicie zniknąć z Tweede Kamer. Partia założona przez Pietera Omtzigta, która w zeszłym miesiącu opuściła rząd tymczasowy, wcześniej notowała jeszcze kilka, a potem jeden mandat. Teraz zniknął i ten. Ze względu na margines błędu rzeczywiste poparcie dla NSC i innych ugrupowań może być jednak nieco wyższe lub niższe.

Na liście ponownie pojawiło się 50PLUS, które obecnie zdobywa wirtualnie jeden mandat. Partia seniorów wypadła z Tweede Kamer w 2021 roku, kiedy jej ostatnia posłanka, Liane den Haan, opuściła skłócone ugrupowanie i zabrała ze sobą mandat.

Partia Geerta Wildersa, PVV, pozostaje zdecydowanie największą siłą polityczną – w sondażu zdobywa 32 mandaty (obecnie 27), przed CDA (24, obecnie 5) i GroenLinks-PvdA (23, obecnie 25).

Agencja badawcza przyjrzała się także wyborcom niezdecydowanym. Półtora miesiąca przed poprzednimi wyborami parlamentarnymi w listopadzie 2023 roku więcej osób było już (niemal) pewnych swojego głosu – 30 procent miało wówczas wyraźne preferencje. Teraz to tylko 17 procent. Oznacza to, że aż 83 procent wyborców wciąż się waha: 63 procent wybiera między kilkoma partiami, a 20 procent nie ma jeszcze żadnego zdania.

Wykluczanie z góry partii jako potencjalnego partnera koalicyjnego nie podoba się wyborcom PVV, VVD i JA21 – uważają to za niedemokratyczne. Zwolennicy GroenLinks-PvdA, CDA i D66 akceptują to, o ile istnieje ku temu dobry powód. Decyzja liderki VVD, Dilan Yeşilgöz, by ponownie nie wchodzić w koalicję z PVV, dzieli jej elektorat: 30 procent ją popiera, 44 procent się sprzeciwia.

Sondaż przeprowadzono we współpracy z Pauw & De Wit na próbie 2228 holenderskich wyborców.