Holandia nie wznowi dostaw części dla Izraela

Ustępująca sekretarz stanu ds. handlu zagranicznego Aukje de Vries oraz minister spraw zagranicznych David van Weel poinformowali Tweede Kamer, że Holandia nadal będzie wstrzymywać dostawy komponentów do myśliwców F-35 dla Izraela. Ostateczna decyzja dotycząca ewentualnego wznowienia dostaw spodziewana jest w ciągu sześciu miesięcy. Sąd Najwyższy orzekł 3 października, że kraj musi ponownie rozważyć eksport i tranzyt tych części do Izraela.

Dostawy części do F-35 dla Izraela są wstrzymane od lutego 2024 roku, po wygranej sądowej kilku organizacji praw człowieka, w tym Oxfam Novib, PAX i The Rights Forum przeciwko państwu holenderskiemu. Sąd stwierdził, że „istnieje wyraźne ryzyko, iż części mogą zostać wykorzystane do naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego”.

Po wyroku Sądu Najwyższego z 3 października, 10 października rozpoczęło się zawieszenie broni w Gazie. Holenderski rząd uważa jednak, że jest zbyt wcześnie, aby wydać nową ocenę dotyczącą eksportu części do F-35 dla Izraela. Decyzja zostanie podjęta w ciągu sześciu miesięcy, a rząd będzie musiał ustalić, czy komponenty są wykorzystywane z naruszeniem międzynarodowego prawa humanitarnego.

Podczas ponownej oceny minister będzie musiał uwzględnić normy wynikające z międzynarodowych porozumień, w tym Traktatu o handlu bronią oraz unijnych zasad dotyczących eksportu uzbrojenia. W kwietniu 2025 roku rząd Holandii wprowadził bardziej rygorystyczny nadzór nad eksportem towarów wojskowych i podwójnego zastosowania do Izraela, co oznacza, że przyszłe pozwolenia eksportowe będą oceniane indywidualnie, a nie udzielane na podstawie ogólnych licencji.

Holandia może nadal eksportować komponenty do F-35 do innych państw niż Izrael. De Vries twierdzi, że jest to „kluczowe” dla utrzymania pozycji kraju w europejskim sektorze obronnym.