Zużycie gazu spadło dość wyraźnie

Zużycie gazu w holenderskich gospodarstwach domowych spadło o 25 procent w latach 2021–2023, co odzwierciedla znaczący zwrot w kierunku efektywności energetycznej, zrównoważonego ogrzewania i poprawy izolacji – wynika z najnowszych danych opublikowanych przez Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO).

Roczny raport zawiera szczegółowy przegląd zużycia energii oraz środków na rzecz zrównoważonego rozwoju w budynkach mieszkalnych, pomagając właścicielom nieruchomości, zarządcom i decydentom politycznym. Monitor obejmuje dane dotyczące zużycia energii, oszczędności, cen i etykiet energetycznych, a w tym roku po raz pierwszy uwzględniono również trendy w zrównoważonej mobilności, takie jak wzrost liczby samochodów elektrycznych.

Spadek zużycia gazu jest widoczny w całym kraju. W 2020 roku przeciętne gospodarstwo domowe w Holandii zużywało 1 381 metrów sześciennych gazu rocznie. Do 2024 roku liczba ta spadła do 1 040 metrów sześciennych, co oznacza spadek o 24,7 procent. Trend ten jest wynikiem zwiększonych działań na rzecz oszczędzania energii i przechodzenia na alternatywne źródła ogrzewania – podaje raport.

„Gospodarstwa domowe podejmują coraz większe wysiłki w celu ograniczenia zużycia gazu, wdrażając energooszczędne praktyki i przechodząc na bardziej zrównoważone systemy grzewcze”, stwierdziło RVO. „Oczekuje się, że trend ten będzie się utrzymywał, a prawie 25 procent właścicieli domów deklaruje plany wdrożenia środków oszczędzania energii w ciągu najbliższych trzech lat”.

Zmiana ta jest również potwierdzona przez dane Independer, które wskazują, że zużycie gazu w całym kraju nadal spada. W prowincji Limburgia zużycie gazu spadło o 28,2 procent w ciągu pięciu lat, co stanowi największy spadek spośród wszystkich regionów. Inne prowincje, takie jak Drenthe i Geldria, również odnotowały znaczne redukcje – w Drenthe zużycie gazu spadło o 27,6 procent, a w Geldrii o 26,7 procent.

Jednym z kluczowych czynników zmniejszenia zużycia gazu jest rosnące wykorzystanie alternatywnych metod ogrzewania, w tym klimatyzacji. Według Jorisa Kerkhofa, eksperta ds. energii w Independer, popularność klimatyzatorów jako tańszej opcji ogrzewania stale rośnie, szczególnie w Limburgii. Prawie 28 procent gospodarstw domowych w Limburgii korzysta już z klimatyzacji jako źródła ciepła, w porównaniu do 7–17 procent w innych prowincjach.

„Wzrost wykorzystania klimatyzacji jest bezpośrednio związany z wysokimi kosztami gazu, ponieważ coraz więcej gospodarstw domowych szuka tańszych alternatyw ogrzewania” – powiedział Kerkhof.

Rozwój infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych również wpłynął na zmiany w krajobrazie energetycznym. Do września 2024 roku w Holandii funkcjonowało 604 000 domowych stacji ładowania, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do 63 000 w 2016 roku. W 2023 roku te punkty ładowania zużyły około 3 petadżuli energii elektrycznej, co odpowiada 4 procentom całkowitego zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych.

Pomimo ogólnego spadku zużycia gazu, różnice regionalne są nadal znaczące. Drenthe pozostaje prowincją o najwyższym zużyciu gazu, z średnim zużyciem 1 160 metrów sześciennych na gospodarstwo domowe w 2024 roku, w porównaniu do 1 603 metrów sześciennych w 2020 roku. Flevoland i Holandia Północna mają najniższe zużycie gazu, z wartościami nieco powyżej 1 000 metrów sześciennych na gospodarstwo domowe.

„Wyższe zużycie gazu w regionach takich jak Drenthe wynika głównie z rodzaju zabudowy” – wyjaśnił Kerkhof. „Większe, wolnostojące domy wymagają więcej energii do ogrzewania w porównaniu do mniejszych, szeregowych domów w gęsto zaludnionych obszarach, takich jak Randstad”.

Zmniejszone zużycie gazu jest również widoczne w rosnącej liczbie gospodarstw domowych zużywających mniej niż 1 000 metrów sześciennych gazu rocznie. W 2020 roku tylko 25 procent gospodarstw domowych zużywało mniej niż 1 000 metrów sześciennych, ale do 2024 roku odsetek ten wzrósł do ponad 40 procent. Wzrost ten jest szczególnie widoczny w Drenthe, gdzie odsetek gospodarstw zużywających mniej niż 1 000 metrów sześciennych ponad dwukrotnie wzrósł – z 16,8 procent w 2020 roku do 38,6 procent w 2024 roku.

Wzrost kosztów gazu również przyczynił się do tej zmiany. Od 2021 roku cena gazu wzrosła o 63 procent – z 0,80 euro za metr sześcienny w 2021 roku do 1,30 euro w 2024 roku.

„Kryzys energetyczny w 2022 roku uświadomił wielu gospodarstwom domowym, jak drogi może być gaz” – powiedział Kerkhof. „To, w połączeniu z rosnącą ceną gazu, skłoniło wiele osób do poszukiwania alternatywnych metod ogrzewania, takich jak klimatyzacja lub systemy ogrzewania elektrycznego”.

Jednym z najbardziej zauważalnych trendów w zmianie praktyk grzewczych jest gwałtowny wzrost liczby klimatyzatorów. Według danych CBS, liczba gospodarstw domowych posiadających klimatyzację wzrosła z nieco ponad 230 000 w 2019 roku do ponad 1,3 miliona w 2023 roku. Limburgia prowadzi w kraju pod względem korzystania z klimatyzacji, z prawie 28 procent gospodarstw domowych używających tej technologii.

Kerkhof wyjaśnił, że klimatyzacja stała się atrakcyjną opcją dla wielu gospodarstw domowych, ponieważ jest tańsza w eksploatacji niż tradycyjne ogrzewanie gazowe.

„Typowe gospodarstwo domowe może zaoszczędzić 2,83 euro dziennie, używając klimatyzatora do ogrzewania zamiast gazu. W skali roku może to przynieść oszczędności przekraczające 500 euro” – powiedział.

Pomimo niższych kosztów eksploatacji, klimatyzacja budzi pewne obawy środowiskowe.

„Choć klimatyzacja może pomóc obniżyć koszty ogrzewania, czynniki chłodnicze używane w tych urządzeniach mogą mieć negatywny wpływ na środowisko, jeśli zostaną uwolnione” – dodał Kerkhof. „Ważne jest, aby konsumenci byli świadomi konsekwencji środowiskowych tych systemów”.