Załamanie na rynku pojazdów elektrycznych

Holenderski rynek pojazdów elektrycznych (EV) przeżywa załamanie, ponieważ konsumenci wahają się z zakupem z powodu rosnących kosztów i ograniczonych zachęt rządowych – informuje AD. Eksperci branżowi ostrzegają, że bez natychmiastowej interwencji sprzedaż może całkowicie stanąć.

Według raportu EV Monitor 2024, opracowanego przez branżową organizację motoryzacyjną Bovag, udział nowych samochodów elektrycznych kupowanych przez osoby prywatne spadł z 32 procent na początku 2024 roku do zaledwie 26 procent pod koniec roku. Spadek sprzedaży trwa także w 2025 roku – w lutym tylko 23 procent nowych aut kupowanych przez konsumentów było elektrycznych.

Kupujący coraz częściej rezygnują z pojazdów elektrycznych z powodu wysokich kosztów. Holenderskie stowarzyszenie motoryzacyjne ANWB ustaliło, że koszt przejechania kilometra samochodem elektrycznym jest obecnie wyższy niż w przypadku pojazdu benzynowego. Ponadto rząd zlikwidował dotacje na zakup nowych aut elektrycznych i wprowadził dla nich podatek drogowy, co dodatkowo zmniejszyło zachęty finansowe.

Wielu potencjalnych nabywców wstrzymuje się z zakupem, oczekując dalszego spadku cen. „Ludzie myślą, że jeśli kupią elektryka teraz, to za rok mogliby mieć lepszy model za tę samą cenę lub taniej” – podaje Bovag. „Ta niepewność sprawia, że konsumenci wstrzymują się z decyzją o zakupie.”

Prezes Bovag, Peter Niessink, uważa, że rząd zbyt szybko wycofuje wsparcie. „Prywatni nabywcy potrzebują długoterminowej pewności co do kosztów posiadania pojazdu elektrycznego” – mówi. „Podatek drogowy nie powinien zmieniać się co roku. Dotacja na zakup została zlikwidowana zbyt wcześnie i powinna zostać przywrócona przynajmniej dla używanych samochodów elektrycznych. Wciąż jesteśmy we wczesnej fazie adaptacji EV i nie możemy tak szybko usuwać wsparcia.”

Niessink zauważył także, że Norwegia – kraj, w którym samochody elektryczne są dominującym wyborem – nadal mocno subsydiuje ten rynek. „Nie jesteśmy Norwegią. Tamtejszy rynek EV jest silnie dotowany, co przyczyniło się do jego sukcesu. Holenderski rząd powinien ponownie przemyśleć swoje podejście.”

Spadek sprzedaży aut elektrycznych przez osoby prywatne uderza również w rynek wtórny. Używane elektryki zalegają w salonach, zmuszając dealerów do eksportowania ich za granicę. Po raz pierwszy w 2024 roku Holandia stała się eksporterem netto używanych EV, odwracając wieloletni trend ich importu. W 2023 roku do kraju sprowadzono 9 000 takich pojazdów, ale w 2024 roku już 6 000 trafiło na eksport.

Większość tych eksportowanych aut to duże, luksusowe modele elektryczne, które pierwotnie były kupowane w ramach rządowo dotowanych programów leasingowych dla firm. Tymczasem holenderscy konsumenci importują głównie mniejsze, tańsze modele EV.

W przeciwieństwie do nabywców prywatnych, firmy nadal masowo przechodzą na auta elektryczne. W 2024 roku aż 53 procent nowych samochodów leasingowych było elektrycznych, w porównaniu do 34 procent dwa lata wcześniej. Wiele firm wymaga lub zachęca swoich pracowników do korzystania z pojazdów elektrycznych w ramach polityki zrównoważonego rozwoju. Ponadto auta elektryczne w leasingu nadal korzystają z niższych stawek podatkowych niż modele benzynowe.

Kolejnym problemem jest system podatku drogowego opartego na masie pojazdu. EV są cięższe od samochodów spalinowych ze względu na baterie, co oznacza, że będą podlegać wyższym opłatom drogowym. Bovag ostrzega, że jeśli rząd nie wprowadzi korekty związanej z wagą, posiadacze pojazdów elektrycznych zostaną „ukarani za wybór ekologicznej opcji.”

Pomimo postępów w technologii EV, z wieloma modelami oferującymi obecnie zasięg 500 km i dłuższą żywotność baterii, zmiany polityki rządu hamują przejście na mobilność elektryczną. „Samochody elektryczne są teraz lepsze niż kiedykolwiek – niezależnie od tego, czy pochodzą z Europy, Korei, czy Chin. Żywotność baterii nie jest już problemem” – podaje Bovag. „Ale jeśli rząd nie podejmie działań, ryzykujemy zatrzymanie transformacji na bardziej ekologiczną flotę.”