Awans Holandii w corocznym indeksie

Holandia awansowała o jedno miejsce na trzecią pozycję w corocznym indeksie wolności prasy organizacji Reporterzy bez Granic (RSF). Jest to częściowo zasługa skazania sześciu podejrzanych za morderstwo dziennikarza śledczego Petera R. de Vriesa. Wzięto także pod uwagę decyzję rządu o rezygnacji z planowanego podwyższenia VAT-u dla sektora medialnego.

RSF zauważyło jednak, że rządowe plany dotyczące podwyżki VAT-u oraz „próby osłabienia sektora mediów publicznych” zagrażają wysokiej pozycji Holandii w rankingu.

Fakt, że Holandia awansowała o jedno miejsce, „nie jest powodem do samozadowolenia” — powiedziała Ruth Kronenburg, dyrektorka Free Press Unlimited. „W Holandii rośnie liczba gróźb wobec dziennikarzy. Coraz częściej stosuje się też zastraszanie prawne jako narzędzie cenzury, a klimat polityczny podważa zaufanie do mediów.”

W skali globalnej stan wolności prasy został po raz pierwszy w historii indeksu określony jako „trudny”. Wzrost presji ekonomicznej stanowi poważne zagrożenie. „Bez niezależności ekonomicznej nie może istnieć wolna prasa” — powiedziała dyrektorka RSF, Anne Bocandé.

RSF wspomniała także o decyzji Stanów Zjednoczonych o zaprzestaniu finansowania Radia Wolna Europa/Radio Swoboda. Może to skutkować utratą dostępu do wiarygodnych informacji przez miliony cywilów. USA spadły o dwa miejsca na 57 pozycję w rankingu. „Druga kadencja prezydenta Donalda Trumpa prowadzi do niepokojącego spadku wolności prasy.”

Wojny również powodują regres w zakresie wolności mediów. Sytuacja w Strefie Gazy jest „katastrofalna” — podała RSF. Armia izraelska „zniszczyła redakcje, zamordowała niemal 200 dziennikarzy i odcięła Strefę Gazy od świata zewnętrznego w ciągu ostatnich 18 miesięcy.”

W rezultacie wolność prasy na okupowanych terytoriach palestyńskich jest „zupełnie nieobecna”, a firmy medialne są zagrożone. Kraj ten spadł o sześć miejsc na 163 pozycję. Izrael znajduje się na 112 miejscu, co oznacza spadek o 11 pozycji w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Norwegia po raz dziewiąty z rzędu zajęła pierwsze miejsce na liście, a Estonia uplasowała się na drugim miejscu. Na końcu rankingu znajdują się Chiny, Korea Północna i Erytrea. Tuż nad nimi jest Syria, która awansowała o dwa miejsca. „Dogłębna zmiana” w krajobrazie medialnym po upadku dyktatora Baszara al-Asada nie została jak dotąd zrealizowana — poinformowała RSF.

Związek zawodowy dziennikarzy NVJ z zadowoleniem przyjął wiadomość o awansie, jednak również dostrzega problemy w krajobrazie medialnym. „Można by pomyśleć: czego chcieć więcej. Ale nadal jesteśmy zaniepokojeni stanem wolności prasy w Holandii” — powiedział Thomas Bruning z NVJ. „Działania obecnego rządu, zwłaszcza niektórych jego członków, nie napawają optymizmem.”

Bruning skrytykował rząd za ataki na nadawcę publicznego. Dodał również, że minister rolnictwa Femke Wiersma nie chce otwarcie przedstawiać swojego stanowiska. W ostatnim czasie Wiersma zablokowała wniosek o ujawnienie danych dotyczących emisji rolników. Według Bruning to „czynne utrudnianie dostępu do informacji.”