Sektor muzyczny stratny mimo większej liczby publiczności

W 2024 roku ponad połowa holenderskich klubów muzycznych odnotowała straty, mimo że przyciągnęły więcej publiczności i zorganizowały więcej koncertów niż w 2023 roku. Związek Holenderskich Klubów Muzycznych i Festiwali poinformował, że całkowite przychody 59 klubów wzrosły o 12 procent, do 253 milionów euro, ale koszty wzrosły jeszcze bardziej – o ponad 14 procent – co doprowadziło wiele z nich do deficytu.

Presja finansowa na kluby wynika głównie z inflacyjnych podwyżek kosztów pracy i honorariów artystów – powiedział Arne Dee, doradca ds. polityki w VNPF. – „Wszystko drożeje w szybkim tempie” – stwierdził w rozmowie z NOS. Większość klubów działa jako organizacje non-profit – 98 procent z 74 członków VNPF należy do tej kategorii. Są one szczególnie wrażliwe na podwyżki kosztów, ponieważ w dużym stopniu opierają się na dotacjach miejskich, które często nie są indeksowane o inflację.

Dee zauważył, że poziom wsparcia miejskiego zależy od priorytetów władz lokalnych. – „Takie miasta jak Tilburg, Utrecht czy Amsterdam naprawdę inwestują w kulturę” – dodał. – „Rozumieją, że kultura napędza aktywność gospodarczą, zwłaszcza w okolicznych sektorach gastronomicznych. Kultura sprawia, że miasto staje się atrakcyjne.”

Pomimo rosnącej publiczności, kluby borykają się z rosnącymi kosztami. W Bredzie klub Mezz zwiększył liczbę odwiedzających z 50 000 do 72 000, ale i tak zakończył rok z deficytem. – „Zwiększyłem liczbę wydarzeń, aby przyciągnąć więcej ludzi, ale koszty wzrosły jeszcze bardziej” – powiedział dyrektor Rik Peters w rozmowie z NOS.

Peters skrytykował sposób podziału dotacji kulturalnych. – „Muzyka rozrywkowa jest niedoceniana. Teatry i muzea dostają miliony, a my jedynie setki tysięcy” – stwierdził.

Problemy finansowe skłaniają do ostrożniejszego planowania programów, jak wyjaśnił Jos Feijen, dyrektor Effenaar w Eindhoven. Klub zanotował straty w ubiegłym roku i teraz „krytycznie przygląda się programowi i podejmuje mniej ryzykowne decyzje.” Odrzuca jednak pomysł podnoszenia cen biletów, ponieważ „90 procent przychodów z biletów trafia do artystów.” Wysokie koszty stałe, takie jak czynsz i pensje, nie są pokrywane z wpływów biletowych, co pozostawia niewielką marżę. – „Chcę, żeby to pozostało dostępne dla publiczności” – mówi Feijen. – „Mógłbym sprzedawać piwo po dziesięć euro, ale to by nie pomogło.”

Niektórym klubom udało się uniknąć poważnych kłopotów finansowych. Jak podaje NOS, Bird w Rotterdamie – według dyrektora Hugo Dirksona – przetrwał ostatnie trudności dzięki wsparciu miejskich władz i trudnym decyzjom. Po deficycie w wysokości 50 tysięcy euro przy budżecie 1 miliona euro w 2023 roku, Bird otrzymał fundusze ratunkowe od miasta Rotterdam. Dirkson powiedział, że klub „postanowił nadal inwestować w rozwój talentów”, ale musiał odwołać swój kilkudniowy festiwal Birdfest, aby wrócić do rentowności. Podniesiono także ceny biletów i uzyskano zwiększone dotacje.

VNPF podkreśla znaczenie kulturowe klubów muzycznych, które odgrywają kluczową rolę w prezentowaniu jakości artystycznej i nowych talentów. Dee ostrzega, że dalsze straty mogą doprowadzić do „ograniczenia programów ryzykownych”, co oznacza, że mniej znani, nowi artyści mogą utracić istotne szanse na występy.