Holandia i Uganda z porozumieniem

Holandia i Uganda podpisały memorandum intencyjne w sprawie utworzenia w Ugandzie ośrodka powrotów dla odrzuconych wnioskodawców azylowych - potwierdził w czwartek pełniący obowiązki minister ds. azylu David van Weel (VVD). Porozumienie zostało podpisane wraz z właściwym ministrem Ugandy podczas spotkania ONZ w Nowym Jorku.

Ośrodek ma w głównej mierze przyjmować osoby z regionu Ugandy, które przebywają nielegalnie w Holandii. Inicjatywa opisywana jest jako „pilotaż na małą skalę”, obejmujący ograniczoną liczbę osób, które po odrzuceniu wniosku azylowego wciąż pozostają w Holandii. Plan zakłada zgodność z prawem krajowym, europejskim i międzynarodowym.

Osoby odmawiające dobrowolnego wyjazdu będą deportowane przymusowo. Jednak holenderskie Ministerstwo ds. Azylu i Migracji zauważa, że deportacje są często trudne do przeprowadzenia, jeśli kraj pochodzenia nie współpracuje.

Plan spotkał się z szeroką krytyką. Amnesty International wyraziła zaniepokojenie, oceniając porozumienie jako „dalekie od pozytywnego”. Rzecznik organizacji stwierdził: „Po pierwsze, umowa prawdopodobnie doprowadzi do arbitralnych zatrzymań lub odsyłania ludzi do krajów, gdzie grozi im niebezpieczeństwo. Po drugie, Uganda ma jedne z najsurowszych na świecie przepisów anty-LGBTQIA+.”

Holenderska organizacja VluchtelingenWerk nazwała plan „przedwczesnym”, podkreślając, że ramy prawne są wciąż w negocjacjach. „Plan zakłada zatrzymywanie osób, które nie mają prawa do azylu, ale nie mogą wrócić do domu z powodu braku dokumentów podróży - w kraju, z którego nie pochodzą i w którym nigdy nie mieszkali” - oświadczyła organizacja. Wskazano również na obawy dotyczące praw człowieka, w tym „drakońskie” przepisy anty-LGBTQIA+ w Ugandzie, apelując o „prawdziwe rozwiązania”, takie jak inwestycje w programy dobrowolnych powrotów czy bezpieczne umowy z państwami spoza Europy.

Minister Van Weel podkreślił, że zgodność porozumienia z prawem zostanie ostatecznie oceniona przez sądy. „Uważamy, że jest to możliwe w ramach istniejących traktatów i regulacji” - powiedział. Dodał także, że prowadzone są konsultacje z Międzynarodową Organizacją ds. Migracji (IOM) oraz Wysokim Komisarzem ONZ ds. Uchodźców, aby zapewnić przestrzeganie zobowiązań w zakresie praw człowieka.

Holandia nie jest pierwszym krajem europejskim, który próbuje stworzyć ośrodek powrotów w Ugandzie. Wcześniejsze starania Wielkiej Brytanii zakończyły się niepowodzeniem.