VVD pod ostrzałem innych partii

Partia VVD i jej liderka Dilan Yeşilgöz znalazły się pod ostrzałem w debacie wyborczej z udziałem D66, CDA i GroenLinks-PvdA, zorganizowanej w niedzielę przez RTL Nieuws. Pozostałe ugrupowania zarzuciły liberałom przesuwanie się coraz bardziej na prawo, oderwanie od rzeczywistości w kwestiach mieszkaniowych oraz antyspołeczne plany dotyczące opieki zdrowotnej.

Lider D66 Rob Jetten stwierdził, że plany VVD stają się coraz bardziej skrajne. Powiedział, że liczył, iż Yeşilgöz „wyciągnie wnioski” po nieudanej współpracy z PVV w obecnym, dwukrotnie upadłym rządzie. Jednak w kwestiach takich jak współpraca rozwojowa, VVD stała się „jeszcze bardziej ekstremalna niż wcześniej”.

„Chcecie jeszcze bardziej ciąć wydatki na współpracę rozwojową, praktycznie nic nie robicie, by osiągnąć cele klimatyczne, a do tego tniecie 1,5 miliarda euro z edukacji i innowacji. To bardzo źle dla klimatu inwestycyjnego przedsiębiorców.” - powiedział Jetten.

Według lidera D66, jego partia, a także GroenLinks-PvdA i CDA, podjęły kroki umożliwiające przyszłą współpracę, podczas gdy Yeşilgöz robi dokładnie odwrotnie.

Liderka VVD odpowiedziała, że plany D66 „przerzucają rachunek na ludzi i przedsiębiorstwa”, co nazwała „nieodpowiedzialnym”. Zaprosiła Jettena do rozmów, aby „umożliwić powstanie centroprawicowego rządu”.

VVD chce obniżyć wydatki na edukację o 1,5 miliarda euro, m.in. przez ograniczenie liczby studentów zagranicznych i zwiększenie praktyk zawodowych w szkołach średnich. Yeşilgöz twierdzi, że jakość edukacji na tym nie ucierpi, a określanie tego środka jako „ekstremalnego” uznała za „słabość”.

Lider CDA Henri Bontenbal oskarżył Yeşilgöz i VVD o „brak wyczucia obecnych nastrojów społecznych” poprzez utrzymywanie ulgi podatkowej od odsetek hipotecznych. Odmawiając jej ograniczenia, „utrzymujecie status quo” -powiedział.

„Jeszcze bardziej przegrzewacie rynek mieszkaniowy, oferując pożyczki dla osób kupujących pierwsze mieszkanie i zmniejszając premię jubileuszową.” CDA nazwała te działania „bardzo nierozsądnymi”, które jedynie podbijają ceny domów.

Yeşilgöz odparła, że zniesienie ulgi hipotecznej odebrałoby rodzinom znaczną część budżetu - według niej nawet 400 euro dla młodej rodziny kupującej pierwsze mieszkanie. Bontenbal nie zgodził się z tą liczbą. „Ten rachunek trzeba przeliczyć, bo jest błędny” - powiedział po debacie.

Lider CDA podkreślił, że jego partia nie chce zlikwidować ulgi od razu, lecz stopniowo - w ciągu 30 lat. Uzyskane środki miałyby zostać przeznaczone na obniżenie podatków od pracy. To samo dotyczy innych partii, które mają podobny zapis w swoich programach wyborczych.

Ulga hipoteczna kosztuje obecnie budżet państwa około 11 miliardów euro rocznie. Była ona stopniowo ograniczana w ostatnich latach, najszybciej za trzeciego rządu premiera Marka Ruttego. Wysokość kosztów dla gospodarstw domowych zależy od wysokości długu, stopy procentowej i okresu kredytowania.

Yeşilgöz przekonywała, że zniesienie ulgi nie rozwiąże problemów rynku mieszkaniowego. Jej zdaniem potrzebne są przede wszystkim nowe inwestycje budowlane i mniejsza imigracja.

Lider GroenLinks-PvdA Frans Timmermans nazwał plany VVD dotyczące ochrony zdrowia „antyspołecznymi”. Szczególnie skrytykował pomysł partii, by nie refundować automatycznie nowych leków na raka w ramach podstawowego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego. Dodał, że „głupotą” jest również plan VVD, by podnieść udział własny w kosztach leczenia do 440 euro. „Ludzie wtedy zwlekają z pójściem do lekarza, a problemy tylko się pogłębiają” - powiedział. Timmermans opowiedział się za zmniejszeniem udziału własnego o połowę, tak jak planował to gabinet Schoofa.

Yeşilgöz określiła cięcia w ochronie zdrowia jako „reformę”. VVD chce przeznaczyć uzyskane środki na zwiększenie wydatków obronnych. Według niej reformy są konieczne, ponieważ w przeciwnym razie „opieka zdrowotna stanie się nie do utrzymania finansowo”.