Holendrzy stracili zaufanie do polityków

Najnowsza ankieta przeprowadzona przez RTL Nieuwspanel pokazuje, że 25 procent holenderskich wyborców straciło zaufanie do wszystkich partii politycznych. Szczególnie silna nieufność występuje wśród wyborców partii NSC – 32 procent z nich zadeklarowało brak zaufania, a także wśród wyborców BBB (28 procent) i PVV (26 procent).

To powszechne rozczarowanie kontrastuje wyraźnie z postawą zwolenników innych ugrupowań. Tylko 9 procent wyborców GroenLinks i PvdA, 7 procent sympatyków Volt oraz 6 procent wyborców CDA przyznaje, że straciło wiarę we wszystkie partie.

Upadek krótkotrwałej koalicji rządzącej, składającej się z PVV, VVD, NSC i BBB, który nastąpił 3 czerwca – po niespełna roku funkcjonowania – najwyraźniej pogłębił niezadowolenie społeczne. Koalicja rozpadła się po tym, jak lider PVV Geert Wilders wycofał swoich ministrów, gdy rząd nie poparł jego dziesięciopunktowego planu antyimigracyjnego.

Sondaż wskazuje, że „polityczny dramat Hagi” z ostatnich miesięcy, zakończony upadkiem gabinetu, głęboko podkopał zaufanie obywateli. Najsilniejsze odczucia nieufności występują wśród osób, które nie głosowały w wyborach parlamentarnych w 2023 roku – aż 39 procent z nich deklaruje brak zaufania do wszystkich partii.

Byli wyborcy nowych ugrupowań, takich jak NSC czy BBB, obecnie często nie wiedzą, komu zaufać. Jeden z byłych sympatyków NSC powiedział:

„Szczerze mówiąc, nie mam pojęcia. Już ich nawet nie traktuję poważnie. To jeden wielki teatrzyk kukiełkowy. Zupełnie zapomnieli, o co tak naprawdę chodzi: o ludzi i to, co dzieje się na świecie.”

W ankiecie często pojawiają się określenia takie jak „przedszkole” czy „małe dzieci”, gdy wyborcy opisują polityków. Jeden z byłych wyborców BBB stwierdził: „Dzisiejsi politycy to banda dzieciaków. Biorą masę pieniędzy, a zupełnie na to nie zasługują. Nie spełniają tego, po co siedzą w parlamencie.”

Pomimo utraty zaufania, wielu wyborców nie rezygnuje z udziału w nadchodzących wyborach. Deklarują, że poczekają, aż rozwinie się kampania. „Mam nadzieję, że coś się zmieni w najbliższych miesiącach, żebym mógł podjąć decyzję w październiku” – powiedział jeden z uczestników.

Nawet wśród wyborców PVV, z których jedna czwarta straciła zaufanie, dominują głosy krytyki dotyczące „niespełnionych obietnic” i braku realizacji programu podczas udziału w rządzie. Jeden ze zwolenników PVV stwierdził: „Ego liderów partyjnych stały się zbyt wielkie. Nie ma już żadnego przywódcy z rozsądkiem, wartościami i moralnością.”