Służby biją na alarm

Służby pierwszej pomocy pracujące na festiwalach w całej Holandii biją na alarm z powodu rosnącej swobody, z jaką uczestnicy sięgają po narkotyki — informuje RTL. Ostrzegają, że to, co wydaje się „niewinnym” zażyciem tabletki, może szybko przerodzić się w poważne problemy zdrowotne.

Neeltje Klunder z organizacji EHBO Event Safety relacjonuje, że niemal co tydzień spotyka się z przypadkami osób szukających pomocy z powodu dolegliwości wywołanych narkotykami. Klunder, która pracowała przy takich wydarzeniach jak Defqon czy Mysteryland, zauważa, że chociaż samo zjawisko nie jest nowe, to obecnie uczestnicy traktują narkotyki znacznie bardziej beztrosko.

„Tabletka jest tańsza niż alkohol, a dziś łatwiej ją zdobyć niż papierosa,” powiedziała RTL. „Problem w tym, że ludzie nie wiedzą, co te substancje robią z ich ciałem. Słyszą od znajomych, że to fajne przeżycie, ale nie mają pojęcia, co tak naprawdę biorą.”

Klunder często leczy osoby z objawami, które choć nie zawsze są ciężkie, jasno sygnalizują, że organizm reaguje nieprawidłowo.

Ronald van Litsenburg, dyrektor EHBO EMS, potwierdził RTL, że ogólny poziom użycia narkotyków na festiwalach nie wzrósł istotnie. Dane wskazują, że około 40 na 10 000 uczestników szuka pomocy medycznej podczas festiwalu z różnych powodów – od bólu głowy po skaleczenia. Wśród nich około jedna trzecia przypadków (12 na 10 000) ma bezpośredni związek z narkotykami.

Damian de Haas z DVS EventCare potwierdza te dane, dodając, że chociaż nie widać wyraźnego wzrostu, zauważalne jest intensywniejsze zażywanie u niektórych uczestników oraz coraz młodszy wiek osób wymagających pomocy.

Według danych Instytutu Trimbos, ogólne użycie narkotyków wśród młodzieży pozostaje stosunkowo niskie i stabilne. Nie ma jednak dokładnych danych dotyczących samych festiwali. Psycholog Trimbosu, Ruben van Beek, nie widzi dowodów na wzrost użycia względem lat ubiegłych.

Niemniej jednak, raport z 2023 roku monitorujący incydenty związane z narkotykami wykazał wzrost poważnych przypadków zatruć związanych z ecstasy (MDMA) i ketaminą na festiwalach. Prawie 48% z nich uznano za poważne, mimo że średnia dawka MDMA w tabletkach nie wzrosła. Trimbos sugeruje, że zaostrzenie wzorców zażywania i rosnąca liczba incydentów z udziałem 3-MMC od 2019 roku mogą być przyczyną tego wzrostu.

De Haas zauważa zmianę kulturową — używanie narkotyków staje się bardziej społecznie akceptowalne.

„Uczestnicy sięgają po substancje bez większego skrępowania, bo (prawie) cała ich grupa znajomych też to robi. To daje nam i partnerom lepszy wgląd w jakość i efekty środków, ale jednocześnie obniża barierę do 'spróbowania chociaż raz’.”

Van Litsenburg również wyraża zaniepokojenie tą normalizacją:

„Niektórzy myślą, że wzięcie tabletki to nic takiego, nie zdając sobie sprawy z natychmiastowych zagrożeń, jak wzrost temperatury ciała czy tętna. Można mieć szczęście, że się przeżyje. Ale to nie jest fajne — wtedy jesteś tym ‘pechowcem’ w grupie.”

Centrum uzależnień Novadic-Kentron prowadzi od 2021 roku badania nad postrzeganiem narkotyków przez młodzież i młodych dorosłych (16–27 lat) w Północnej-Brabancji i Limburgii. Dane opublikowane w czerwcu pokazują, że podejście do narkotyków zależy w dużym stopniu od sytuacji i rodzaju substancji.

Instytut Trimbos ostrzega, że media, używając pojęcia „normalizacji”, mogą nieumyślnie promować zażywanie lub stygmatyzować użytkowników.

„To niepokojące, ponieważ ludzie często dostosowują się do norm społecznych” — podkreśla instytut.

Według Trimbosu, jeśli przyjąć ścisłą definicję „normalizacji” opartą na regularnym lub niedawnym używaniu, nie można mówić o normalizacji w całym społeczeństwie — większość Holendrów nigdy nie brała narkotyków, a wielu uważa ich użycie w swoim otoczeniu za nieakceptowalne. Jednak w przypadku ecstasy sytuacja wygląda inaczej — raport określa ją jako „dość znormalizowaną”. Spośród całkowitego użycia MDMA aż 29% przypada właśnie na festiwale. Popularne są także inne substancje imprezowe, jak 3-MMC.

Młodzi dorośli, którzy mają za sobą użycie konopi lub ecstasy, zwykle znacznie bagatelizują ryzyko, w porównaniu do rówieśników, którzy nigdy nie zażywali narkotyków.

Klunder apeluje o lepszą edukację. Ubolewa, że uczestnicy nie mogą już testować swoich tabletek bezpośrednio na terenie festiwalu, jak to bywało w przeszłości.

„Przy tych tabletkach nie ma ulotki. A gdy coś pójdzie nie tak, to naprawdę bardzo nie tak. Ludzie podchodzą do tego zbyt lekko. A rodzice myślą: ‘Moje dziecko by tego nie zrobiło.’” — podsumowuje RTL.