Gospodarka może urosnąć bardziej niż zapowiadano

Holandia korzysta z faktu, że światowa gospodarka radzi sobie nieco lepiej, niż wcześniej oczekiwano - wynika z danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). We wtorek MFW nieznacznie podniósł swoje prognozy zarówno dla gospodarki holenderskiej, jak i dla całego świata, ponieważ wpływ wojny handlowej jak dotąd okazał się stosunkowo ograniczony.

Prognozy pozostają jednak obarczone dużą niepewnością. Cła, które były jedynie zapowiadane, lecz nie zostały faktycznie wprowadzone, nie zostały uwzględnione w obliczeniach.

MFW przewiduje, że gospodarka Holandii wzrośnie w tym roku o 1,4 procent, wobec 1,2 procent prognozowanych w lipcu. Wzrost na przyszły rok ma pozostać na poziomie 1,2 procent.

Poprawiły się również perspektywy dla innych krajów, takich jak Stany Zjednoczone, Niemcy czy Hiszpania. Globalnie Fundusz przewiduje wzrost gospodarczy na poziomie 3,2 procent w 2025 roku oraz 3,1 procent w 2026 roku - nieco wyższy niż 3 procent i 3,1 procent prognozowane w lipcu.

Główny ekonomista MFW, Pierre-Olivier Gourinchas, wyjaśnił powody rewizji w górę. Stany Zjednoczone zawarły umowy handlowe z różnymi krajami i przyznały kilka zwolnień z ceł. Większość państw unikała działań odwetowych i utrzymała w dużej mierze otwarty system handlowy. Ponadto sektor prywatny dostosował się, przyspieszając import i szybko reorganizując łańcuchy dostaw.

Chiny reagują na wyższe cła, przekierowując eksport - na przykład do Europy. Wyższe wydatki rządowe w Niemczech wspierają wzrost w strefie euro, a kraje rozwijające się korzystają na słabszym dolarze - tłumaczy ekonomista MFW. Globalne rynki akcji również gwałtownie wzrosły, napędzane entuzjazmem inwestorów wobec postępów w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI).

Gourinchas ostrzega jednak, że byłoby „przedwczesne i błędne” zakładać, iż wojna handlowa nie wywarła znaczących skutków gospodarczych. „Do tej pory wpływ ceł wydaje się w dużej mierze dotyczyć importerów w USA, podczas gdy ceny importowe (z wyłączeniem ceł) pozostają w miarę stabilne, a wzrost cen detalicznych jest ograniczony.”

Zastrzegł jednak, że sytuacja może się zmienić. Jeśli zostaną wprowadzone dodatkowe cła, wraz z potencjalnymi zakłóceniami w łańcuchach dostaw, globalny wzrost w przyszłym roku może spaść o kilka dziesiątych punktu procentowego poniżej obecnej prognozy bazowej.

Gourinchas ostrzegł we wtorek, że obecna fala inwestycji w sztuczną inteligencję (AI) skłania niektórych ekonomistów do porównań z bańką internetową z końca lat 90.

Ceny akcji firm technologicznych w ostatnim czasie gwałtownie wzrosły, częściowo napędzane oczekiwaniami wysokich przyszłych zysków. Ekonomista zauważył, że choć odzwierciedla to optymizm inwestorów co do potencjalnych zysków, niespełnienie tych oczekiwań mogłoby doprowadzić do gwałtownych spadków wycen spółek.

Podobieństwo do bańki internetowej jest uderzające. Pod koniec lat 90 akcje firm internetowych gwałtownie rosły, by po roku 2000 gwałtownie spaść, gdy wiele z tych firm nie zrealizowało oczekiwanych zysków. Nie wiadomo, czy spółki związane ze sztuczną inteligencją spotka podobna korekta. „Naszą rolą jest wskazywanie ryzyk. To jedno z nich” - podkreślił Gourinchas.

Ekonomista ostrzega, że obecny wzrost inwestycji w AI może mieć szersze skutki gospodarcze. Inwestorzy osiągający wysokie zyski mogą zwiększyć swoje wydatki, co pobudzi ogólną konsumpcję. Ten wzrost mógłby podnieść realną neutralną stopę procentową i zmusić banki centralne do zaostrzenia polityki monetarnej - podobnie jak w końcu lat 90.

Z drugiej strony, korekta podobna do krachu internetowego z lat 2000-2001 mogłaby silnie uderzyć w gospodarstwa domowe. Spadek majątku w wyniku załamania rynku akcji mógłby ograniczyć wydatki konsumpcyjne i doprowadzić do szerszego spowolnienia gospodarczego. Ten scenariusz pokazuje, jak spekulacyjne fale inwestycyjne w jednym sektorze mogą nieść zarówno szanse, jak i poważne ryzyka dla gospodarki.