Wilders uznał wygraną D66

Lider PVV, Geert Wilders, uznał, że partia D66 zdobyła najwięcej głosów w wyborach i pogratulował jej liderowi, Robowi Jettenowi, zwycięstwa w wyborach do Tweede Kamer. Choć obie partie mają według prognoz zdobyć po 26 mandatów, D66 wyprzedza PVV o ponad 28 tysięcy głosów w wstępnym liczeniu.

W Hadze największa partia tradycyjnie przejmuje inicjatywę w formowaniu rządu i niemal zawsze obsadza stanowisko premiera. Nawet gdyby partia Wildersa wygrała wybory, jego szanse na objęcie funkcji premiera byłyby niewielkie. Ze względu na dyskryminacyjne postulaty PVV oraz zamieszanie podczas poprzedniego gabinetu, gdy PVV była największą partią, większość ugrupowań wykluczyła możliwość współpracy z Wildersem.

Wcześniej Wilders zasugerował możliwość manipulacji wyborami, jednak nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Gdy jego partia zdobyła 37 mandatów i została największym ugrupowaniem w poprzednich wyborach, nie wysunął takich zarzutów.

„Moim głównym celem było doprowadzenie do zbadania tej sprawy” - powiedział we wtorek, odnosząc się do swoich ostatnich wpisów w mediach społecznościowych. „Prawdopodobieństwo zdobycia około 30 tysięcy dodatkowych głosów jest niewielkie.” Oficjalne wyniki wyborów zostaną potwierdzone przez Radę Wyborczą w piątek.

Były minister Wouter Koolmees został mianowany „zwiadowcą”, który ma poprowadzić proces tworzenia koalicji. Został nominowany przez D66, by spotykać się z liderami partii i badać możliwości utworzenia nowego rządu. Przewodniczący Tweede Kamer, Martin Bosma, ogłosił tę decyzję podczas wtorkowej konferencji prasowej, zapowiadając rozpoczęcie rozmów w środę.

Wszystkie partie jednogłośnie zaakceptowały propozycję D66. W swojej roli „zwiadowcy” Koolmees najpierw przeprowadzi rozmowy z liderami partii w celu zbadania potencjalnych opcji koalicyjnych.

Koolmees ma czas do 11 listopada na zakończenie rozmów. Tego dnia przedstawi swój raport, a dwa dni później w Tweede Kamer odbędzie się debata nad wynikami i dalszym procesem formowania koalicji. Zwiadowca może również zaproponować osobę pełniącą funkcję informatora, która poprowadzi właściwe rozmowy między partiami.

Koolmees pełnił już wcześniej funkcję zarówno zwiadowcy, jak i informatora w 2021 roku, pomagając w utworzeniu rządu Rutte IV - koalicji VVD, D66, CDA i ChristenUnie. Podczas konferencji prasowej Bosma podkreślił również rolę Koolmeesa jako formatora w Rotterdamie, gdzie udało mu się skutecznie włączyć partie Leefbaar i Denk do koalicji w radzie miejskiej.

Obecnie Koolmees jest dyrektorem generalnym NS.